Handen

Die evolutie, dat is toch een mooie uitvinding. Hij zorgt ervoor dat alles in de natuur redelijk past. Voor we verder gaan moet ik even uitleggen dat de Survival of the Fittest niet betekent dat de sterksten overblijven en de zwakkeren wegdrukken. Fit is passend of geschikt. Slangen komen op Antarctica niet voor, omdat ze daar niet passen. Omdat een slang koudbloedig is, zou hij alle dagen van het jaar verstijfd zijn en zich nooit kunnen voortplanten. Je hebt niet voor niets woestijnvossen en poolvossen en ons type daar tussenin. Je ziet het direct aan de oren: bij de poolvos zijn ze klein en bij de woestijnvos, de fennek zijn ze je juist heel lang en bij die van ons zitten ze er tussenin. Kwestie van warmtebeheer.

Sommige mensen hebben een afwijking aan hun rode bloedlichaampjes. Die zijn dan niet rond, maar meer sikkelvormig. Dat noemt men sikkelcelanemie. Dat is nadelig want deze cellen kunnen slechter zuurstof vervoeren. Dat is dus een nadeel voor de patiënt. Deze afwijking komt nogal veel voor in Afrika. Nu blijkt dat de afwijking immuniteit veroorzaakt tegen malaria. Elk nadeel heb dus ze voordeel, zoals de filosoof des vaderlands aller tijden het zo treffend wist te verwoorden. Sikkelcelanemie kon zich alleen maar handhaven in streken waar malaria heerste.

De evolutie is natuurlijk geen entiteit, het is geen bewuste drijvende kracht. Meer een mechanisme, dus als ik zeg dat de evolutie ergens voor zorgt, dient u dat als metafoor op te vatten. De evolutie denkt niet: laat ik eens een paradijsvogel gaan uitvinden, want die had ik nog niet. Paradijsvogelmannetjes zijn erg mooi, als je van kitsch houdt en hun vrouwtjes houden ook van kitsch. En mannetjes doen alles om een vrouwtje te krijgen. Ze nemen op de koop toe dat al die verenpracht hun vliegvermogen doet afnemen. De nauw verwante prieelvogel lost het anders op. Hij heeft een wat meer calvinistisch uiterlijk. Valt niet echt op. Maar wat doet de slimmerd, hij maakt een prieeltje met bontgekleurde voorwerpen: bloemetjes, mooie steentjes, zuurtjeswikkels. Dat laatste is duidelijk een aanpassing aan de moderne tijd. Dat vinden toevallig hun potentiële partners soms erg mooi. Het nadeel ervan is dat voorwerpen gestolen kunnen worden en dat doen ze ook voortdurend van elkaar. Het zijn criminelen geworden, maar gelukkig hebben ze geen moraal. Dat zou dus niet passen bij zulk een leefstijl.

Ik bekeek laatst eens mijn linkerhand. Kijken of de nagels eens geknipt moesten worden. En ineens overviel mij het verpletterende inzicht dat mijn vingers bij elkaar pasten, meer nog: op elkaar pasten. Mijn vingers afzonderlijk hebben knoken en andere krommingen, maar als ik ze tegen elkaar houd, schijnt er geen licht doorheen. Ze passen volmaakt! Bij mijn rechterhand werkt het ook maar dan moet ik die vingers een paar millimeters schuiner zetten. Een ook dan: volmaakt passend. Overweldigd door mijn ontdekking ben ik een hoop vrienden gaan opbellen en hun gevraagd of ze hun handen wilden bekijken. Schrijver dezes doet wel eens vaker vreemd en mijn vrienden zijn daar aan gewend en deden welwillend wat ik vroeg. Het bleek dat de verhouding passende handen tot niet-passende handen twee op een was. Dit is natuurlijk een uitermate primitief onderzoek, maar bij verdere navraag aan anderen blijkt de verhouding ongeveer te kloppen. Ik heb zelfs het vermoeden dat de verhouding nog gunstiger is voor de passende handen, omdat mensen wel eens een vinger breken of hun handen maltraiteren met zwaar labeur, zoals mr. Bram Moszkowicz het zou formuleren. Dus dingen doen die de evolutie niet bedoeld heeft.

Op Internet kon ik niets vinden over dit verschijnsel, maar een vriend van mij vond daar dat goochelaars een probleem hebben als hun vingers niet passen. Dan kan je het muntje zien dat ze achter hun hand verborgen hebben. Er zijn trucs uitgevonden om die tegenwerkende handen in het gareel te brengen, maar het blijft behelpen. De gaten noemen die goochelaars windows, ramen of vensters dus.

Ik ben rechtshandig en mijn linkerhand past beter dan de rechter. Dat kan toeval zijn. Verdient nader onderzoek. Het is ook ontzettend hard nodig dat er gekeken wordt hoe het met de andere primaten gesteld is. En laten we ook eens naar kinderen kijken. Zogenaamd primitieve volken. Bedenk maar wat. Het blijft een curieus verschijnsel, want het zit hem in het vlees, niet in de botten.

Hoe past dit in de evolutie? Een andere vriend van mij bedacht heel slim dat je met een hand zonder ramen gemakkelijk water kunt scheppen, opdat je niet je hoofd naar het water hoeft te brengen, waardoor je de omgeving niet meer kunt zien. Dat zou dus een duidelijk evolutionair voordeel hebben. En zou een oermens met ramen bedacht hebben dat een schelp zeer geschikt is om water te scheppen? Het is mogelijk dat er een tijd geweest is dat passende handen een voordeel gaven. Maar in deze tijd kan ik behalve goochelaars weinig beroepen bedenken waarbij passende handen duidelijk in het voordeel zijn. Zoals ik al zei: er dient een onderzoek te komen naar dit verschijnsel. In verschillende delen van de wereld. Ik ben zeer benieuwd naar de situatie bij de Japanners, want als hun handen bij hen niet zouden passen, zou dat weer kloppen met mijn vermoeden dat Japanners aliens zijn. Dat geloof ik niet echt, maar het zou veel verklaren.

Er bestaat de Ig Nobelprijs, uitgesproken als ig no-bél. Deze prijs geldt voor onderzoeken waarom men eerst moet lachen, maar die ook aan het denken zetten. Onze eigen Kees Moeliker van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam heeft in 2003 de prijs gekregen voor zijn publicatie over homoseksuele necrofilie bij de wilde eend. In 2006 is aangetoond dat de vrouwelijke malariamug even sterk wordt aangetrokken door de geur van tenenkaas als die van Limburgse kaas. Dan vind ik mijn ontdekking nog interessanter. Maar hij is minder leuk. Toch hoop ik dat iemand dit idee oppikt en er mee afstudeert. Het zou ook kunnen dat er allang over dit zo boeiende onderwerp is gepubliceerd. Dan ben ik een soort Wallace die afzonderlijk van Darwin ook al bezig was met de evolutietheorie. Flauwekul natuurlijk, want ik ga het verder niet onderzoeken. Daar ben ik te lui voor. Maar als iemand hiermee aan de haal wil gaan, dan graag met bronvermelding.