Denkfouten

De wereld is een grote verzamelbak van misverstanden. Wij zien het als taak deze te constateren, analyseren en weg te nemen. Uiteraard onbegonnen werk. Er zijn er te veel. En zoals u weet bij het opruimen van uw huis: na een paar maanden is er alweer rotzooi bijgekomen. Toch versagen wij niet en zullen proberen wat orde in de chaos te brengen. Waarom zijn er zoveel misverstanden?

We houden van snelle oplossingen en simpele antwoorden op problemen.

Het is bijvoorbeeld bekend dat blijvend afvallen jarenlang werk is. Alleen de rest van je leven minder eten helpt. Toch worden de ideeën van elke afvalgoeroe met met een flitsdieet ontvangen als Wilders’ woorden bij een PVV’er.

Wij hebben de neiging sterk beïnvloed te raken door beelden die we zien.

Een filmer zal graag een werkelijkheid creëren om zijn film aantrekkelijk te maken. Overdrijving helpt. In het Verenigd Koninkrijk is het moordcijfer niet crimineel hoog. België is bijvoorbeelbeeld moorddadiger. Als de inspecteurs Morse en Barnaby zich bezig zouden houden met de reële moorden in Oxford en Midsomer County, zouden de series voortijdig afgelopen zijn.

Op de tv zijn vrijwel alle Nederlandse politici stuntelig, doortrapt en/of imbeciel. In werkelijkheid ligt hun gemiddeld IQ boven de honderd.

En dan hebben we het nog geeneens over ‘de ware liefde’, een in de praktijk weinig voorkomend verschijnsel.

We denken dat als B na A komt, A de oorzaak is van B.

We voelen ons ziek en daarvóór hebben we garnalen gegeten. Dus waren de garnalen bedorven. Het zóú kunnen natuurlijk, maar het hóéft niet. Vrijwel alle junks hebben vroeger in het leven geblowd. Dus door blowen gaat men spuiten dus, is de theorie. Nu hebben vrijwel alle junks aan de moederborst gelegen. Vrijwel alle seriemoordenaars hebben chips gegeten. Wat wel waar is dat alle ellende komt doordat we geboren zijn.

We hebben sterk de neiging om iets dat een kern van waarheid heeft te overdrijven.

Het is bijvoorbeeld interessant dat onze partner niet hetzelfde is als wijzelf. Het zou snel saai worden. De overdrijving hiervan vinden we in de idee dat tegenpolen elkaar aantrekken. Dat is grote nonsens. We zoeken mensen die op ons lijken. Misschien niet als we verliefd zijn, maar een relatie tussen tegenpolen is gedoemd te mislukken. Sorry.

We geloven autoriteiten.

Door leden van het huidige kabinet en andere politici wordt steeds getoeterd over de stijging van de criminaliteit. De meeste mensen zijn daar ook absoluut van overtuigd. In werkelijkheid daalt het aantal misdrijven al jaren significant, ook voordat Opstelten, Teeven en de PVV er zich mee begonnen te bemoeien. En een ongenuanceerde autoriteit wordt sneller geloofd dan iemand die een slag om de arm houdt.

We brengen dingen die vrijwel tegelijkertijd gebeuren, of die op elkaar lijken, met elkaar in causaal verband.

“Net voordat ik jou zag, kreeg ik een steek in mijn maag. Dat zal wel iets betekenen.”

“Annie is zwanger. Ik zag haar laatst met Henk in de kroeg zitten.”

“Thee van hartvormige bladeren is goed voor je hart.”

“Willem-Jan is al drie jaar in psychoanalyse. De laatste tijd gaat het best redelijk met hem.”

“Ik liep laatst op straat en toen ging er ineens een lantaarnpaal uit. Gek hè?”

“Dikke mensen zijn rondborstig van aard.”

“Geert Wilders heeft een beetje een Oostenrijks kapsel. De Oostenrijkers waren erg fout in de oorlog, ik bedoel maar.”