Oorwurm

Ik had laatst de opdracht van iemand gekregen om op de melodie van een bekend Frans chanson een teambuildende tekst te schrijven. De tekst had dus inhoudelijk niets met het origineel te maken. De hertaling was geen probleem, alleen bleef het nummer dagenlang in mijn kop hangen. Het gekke is dat het eerst wel meevalt, tot je je bewust wordt van de verpletterende aanwezigheid van het liedje.

Dan kan het hoofdpijnachtige proporties aannemen. Het overkomt mij vaker en niet altijd omdat ik met zo’n nummer bezig ben geweest. Midden in de zomer kan zich bijvoorbeeld ‘Nu sijt wellekome’ in mijn kop nestelen of ‘De zak van Sinterklaas’. Verheffend is anders, maar gelukkig kan het ook met een nummer van Vloeimans. Dat is niet zo gek, want ik ben dol op zijn muziek en draai het regelmatig, hetgeen anders ligt bij de decembernummers. Het komt voor dat nummers getriggerd worden door een omgeving. In het ziekenhuis komt vaak de muziek van de film ‘Fanfare’ in mijn kop zitten. Dat is mooie muziek en onwillekeurig ga ik het dan fluiten. (In ziekenhuizen wordt overigens weinig gefloten.) Ik merk dat ik het fluit en begroet Fanfare als een oude vriend. Waarschijnlijk is de muziek daar eens toevallig in mijn kop opgekomen en mijn hersens maken voortaan de koppeling ziekenhuis-Fanfare. Het is een goedaardige fanfaretumor geworden.

Er zijn meer mensen die deze hersenactiviteiten hebben, maar niet iedereen is er mee behept. In ieder geval komt het bij muzikanten vaak voor. Een bevriende muzikant vertelde mij dat hij een nummer in zijn kop kan hebben en tegelijkertijd een geheel ander nummer kan spelen, zonder dat ze interfereren. Maar die is beroeps en kan indien nodig op de automatische piloot spelen.
Het verschijnsel is duidelijk verwant aan dagdromen, iets dat zeer breed verspreid is. Ineens zit er een gedachte in je hoofd en als het een vervelende gedachte is, kan die je humeur verpesten. Hier kan muziek uitkomst brengen. In zo’n geval is het bij mij voldoende om dan een aardig muziekje te fluiten, maar misschien werkt dat niet bij iedereen. Muziek is duidelijk verkwikkender dan filosofie. Een vastzittend stukje muziek in je hoofd is het equivalent van tobben. Tobben is als het zingen van ‘Een potje met vet’.

Het zou mooi zijn als een musicoloog op dit onderwerp afstudeert en probeert u nu zelf eens een fanfare te fluiten.