Sport maakt dom

In de Volkskrant van 12 april 2007 stond een open brief aan de Minister-President (met hoofdletters, terwijl die nergens voor nodig zijn) van Erica Terpstra als voorzitter van het NOC*NSF. Ook die aanstellerige asterisk is nergens voor nodig, maar die zal wel door een duurbetaald pr-bureau bedacht zijn en die hebben ook recht op briljante vondsten. Open brieven zijn een eigenaardig fenomeen.

De schrijver is waarschijnlijk bang dat het betreffende epistel direct in de prullenbak geflikkerd wordt, dus dan maar openbaar. Een dure vorm van aangetekend schrijven. En natuurlijk heeft iedereen recht om zich aan de geniale ideeën van mevrouw Terpstra en haar companen te laven. ‘Wij vinden het belangrijk dat voor iedereen duidelijk is dat de betekenis van sport veel breder is dan alleen volksgezondheid. In de sport komen veel belangrijke aspecten uit het coalitieakkoord bij elkaar: de internationale uitstraling, de ondernemende economie, de sociale samenhang, veiligheid en geborgenheid en de dienstbare (semi-)publieke sector. Sport is nu al belangrijk voor de samenleving, maar dat zou beter kunnen: Nederland Sportland!’ Er gaat hier een wereld van onbegrip voor me open, om met Wim Kan te spreken. Je schijnt miljoenen te kunnen verdienen met de verkoop van een over het paard getilde voetbaladolescent en ook de afzet van oranje mutsen schijnt in sommige gunstige jaren enkelen een leuke boterham te bezorgen, maar ik kan me niet voorstellen dat onze economie instort als Rouvoet de sport bij wet heeft afgeschaft.

Als u eens per ongeluk in de uitgaande meute van een voetbalwedstrijd bent beland, dan zullen de begrippen sociale samenhang, veiligheid en geborgenheid daar een uiterst lugubere connotatie krijgen. Gelukkig legt Terpstra het nog verder uit. ‘Concreet zet de sport Nederland op de wereldkaart en zorgt de sport voor gezondheid en preventie, veiligheid, overdracht van waarden en normen, integratie, werkgelegenheid, maatschappelijke binding, innovatie en de mogelijkheid voor talenten om te excelleren.’ Terpstra is nog nooit gestikt in haar optimisme en ik neem aan dat ze echt in deze prietpraat gelooft. Ik raad haar de lezing van ‘Lichamelijke Oefening’ van Midas Dekkers aan over het gezondheidsaspect van sport.

Zonder een overmacht aan ME-agenten (werkgelegenheid) maken supporters elkaar af, op het veld proberen spelers elkaar in het ziekenhuis te schoppen (overdracht van normen en waarden), cricketcoaches worden vermoord (veiligheid), bij zwarte spelers worden oerwoudgeluiden aangeheven (integratie) en bij een verloren Oranjewedstrijd is half Nederland in rouw (maatschappelijke binding). Bij innovatie denken wij aan de uitvinding van de klapschaats die er voor gezorgd heeft dat iedereen een beetje harder kan. Inderdaad biedt sport sommigen de gelegenheid om te excelleren, maar dat geldt voor elke bezigheid. Ik ben helemaal niet tegen een keutje leggen in een café of een vriendschappelijk potje schaak, maar het is nu weer eens duidelijk geworden dat je van sport niet slimmer wordt.