Straatnamen

 

Tegenwoordig bestaat de Tweede Reserveboezemstraat niet meer. De Rotterdamse gemeenteraad heeft in zijn almachtige wijsheid besloten tot het slopen van Nieuw-Crooswijk om redenen van misplaatste dadendrang. Honderden gezinnen zijn gedeporteerd naar Barendrecht, Nesselande of andere keurige woonoorden. De gesloopte huizen zullen plaatsmaken voor woningen voor financieel krachtiger types dan de oorspronkelijke Crooswijkers. Het is natuurlijk zonde dat zo’n wijk vlakbij een uitvalsweg wordt overgelaten aan mensen die de auto alleen maar gebruiken om naar de Keukenhof of Hoek van Holland te gaan, vindt de gemeente.

Toen ik voor het eerst van de naam Tweede Reserveboezemstraat hoorde, dacht ik dat er oorspronkelijk een Boezemstraat was en toen twee Reserveboezemstraten, voor het geval dat de eerste buiten werking was. Het bleek om een reserveboezem te gaan, die inderdaad moet gaan werken als de eigenlijke boezem (polderafwatering) overbelast wordt. In Nieuw Crooswijk zijn veel straten met boezem: Boezemlaan, -weg, -straat, dwarsstraat, -bocht, -singel, -kade en ook nog de Nieuwe Boezemstraat. Niet echt fantasierijk. Ook zijn er in Nieuw Crooswijk veel straten die verwijzen naar de twee kerkhoven die zich daar bevinden: Kerkhoflaan en –straat, Rusthoflaan en –straat en Paradijslaan. Op het Schuttersveld (een historische plaats voor voetballiefhebbers omdat daar de eerste wedstrijd Holland-België werd gespeeld) oefenden de mariniers, hetgeen straten als Exercitiestraat, Pijperstraat, Tamboerstraat, Vaandrigstraat en uiteraard Schuttersstraat opleverde.

In ieder geval zijn de namen in Nieuw Crooswijk gerelateerd aan de plaatselijke omstandigheden. Bij wijken die uit de weilanden zijn gestampt, ligt het moeilijker. Dan worden er thema’s bedacht. Iedere plaats van enige omvang heeft wel een Bloemenbuurt, een Vogelbuurt en desnoods een Zeeheldenbuurt. Maar als de voor de hand liggende thema’s zijn uitgeput, moet men zich in bochten gaan wringen. Zo heeft Rotterdam bijvoorbeeld een Jazzbuurt, die volstrekt onswingend is. Ik bewonder de man zeer, maar ik zou niet graag dood gevonden willen worden in de John Coltranestraat. Zo zijn er ook Verzetsheldenbuurten, Onbekende-Schrijversbuurten en Overleden-Sportheldenwijken. Maar die hebben ten minste nog straten, wegen of desnoods paden. Het kan erger.

Zo in de jaren zestig, schat ik, begon men achtervoegsels als -straat en -laan saai te vinden en stortte men zich op de dreven, de hoven, de erven, de leien, de banen en de plaatsen, de laatste vaak bij naargeestige flatgebouwen. Gezocht, maar het verwijst in ieder geval nog naar iets waar je zou kúnnen wonen. Waarschijnlijk had drugsgebruik bij de leden van de straatnamencommissie zijn intrede gedaan, want toen kregen we de grassen, de klavers, de kruiden, de bergen (geen berg in de omgeving te bekennen), de molens (dito), de tuinen, de zomen, de dansen (ik verzin het niet), de dalen, de meren en de sporen. Een goede vriend van mij heeft jarenlang op het Kopspoor gewoond en gelukkig gaat hij verhuizen, want je wist dat hij zich schaamde voor de naam van zijn locatie. En stel je eens een depressief mens voor die woont in de Vreugdedans. Of iemand met watervrees die in het Naardermeer woont. Een domoor in de Socratestuin. Een vrolijk mens in Bitterkruid.

Maar het kan erger.

Toen ook alle achtervoegsels uitgeput waren en het gebruik van geestverruimende middelen bij de namencommissie tot een hoogtepunt kwam, liet men de achtervoegsels gewoon weg. Toen kregen we de Kunstschilderstermenbuurt met straten als Litho, Penseel en Drieluik. De Operawijk met straten als Rigoletto, Tosca en Aïda. Maracas, Hobo en Triangel in de Muziekinstrumentenbuurt. De Muziektermenwijk met Rondo, Staccato en Una Corda (met één snaar). Je zult toch harpist wezen en daar wonen! De Sportbuurt met Tournooi, Estafette en Marathon. ‘Ik heb vanmiddag de Marathon in vijf minuten gelopen.’ ‘Ja, maar ik de Estafette in mijn eentje.’ Flauwe grappen, maar ík ben niet begonnen. En dan hebben we het nog niet eens over straatnamen als ‘Stad en Landschap’ en ‘Veld en Beemd’.

Een van de ambities die ik heb, is lid te zijn van een straatnamencommissie. Ik zou nog wel wat leuke buurten weten. In de Slagwerkwijk komen de Hihathof, de Snaredrumstraat en de Gongslag. In de Paddenbuurt het Rugstreeppadpad, het Schildpadpad en het Gestreepte Bergpadpad. In de Parabuurt Paranoiaplaats, Paraplupad en Parasietplein. In de Hamwijk Hammondorgel, Hamerslinger en Hamburger. In Chinatown de Loempiastraat, de Nasispeciaalweg en het Sambalbijplein. In de Ziektebuurt de Tyfuslaan, de Beterdreef en de Koortsweg. Dit wordt nog een leuk gezelschapsspel op saaie verjaardagen. In welke straat wil je wonen?

Binnenkort ga ik verhuizen naar de Burgemeester Baron van Voerst van Lyndenstraat in Gramsbergen.