Workalcoholisme

Sommige woorden hebben een curieuze geschiedenis. Het begon met het woord alcohol. Dat woord heeft met albatros, alchemie, algebra, alkali, en alkoof gemeen dat het ‘al’ een Arabisch lidwoord is. Dat ‘cohol’ is hetzelfde als ‘kohl’, dat is fijngemalen poeder om wimpers mee te bestrijken. De alchemisten (eigenlijk degenen die de kunst van het legeren beheersen) gebruikten de term alcohol voor een fijn poeder dat ontstond door een vaste stof te laten verdampen en weer te laten neerslaan.

Vanaf de zestiende eeuw werd de naam overgebracht op essences door distilleren van vloeistoffen. Daarna werd het de term voor wijngeest en andere alcoholische distillaten.

Bent u daar nog? Nu begint het verschrikkelijk en leuk te worden. Alcohol begrijpen we. Maar nu gaan we over op de alcoholist, dat is iemand die volgens sommigen de kunst van het alcohol innemen beheerst en volgens anderen iemand die aan alcohol verslaafd is. De Engelstaligen kennen dat woord als alcoholic. In 1971 verscheen van de Amerikaanse dominee Wayne O. Oates het boek Confessions of a workaholic. Het boek en de term werden een groot succes. Het vermoeden rijst dat in Amerika de dominees alleen de bijbel in het boekenkastje hebben staan. Als cabaretgrapje is het woord wellicht een keer te verdragen, maar workaholic is een misbaksel, een gruwel, een wanproduct, een abominabele anomalie. Een workaholic is iemand die zijn werk als een geheel ziet. (In die zin is het verwant met digibeet, ook zo’n domme constructie, dat zoiets betekent als iemand met tweederangs vingers.)

De juiste term is natuurlijk ergomaan. Er zijn mensen die hard moeten werken omdat ze zelfstandig ondernemer zijn. En het zou fijn zijn als een ober op een druk terras extra hard werkt om de klanten van hun vloeibare versnaperingen te voorzien. Maar even hard werken als twee normale mensen is een obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis die met name voorkomt bij mensen die graag de baas willen spelen, zoals politici en managers. Het is heel triest dat de wereld geleid wordt door mensen met een ernstige neurose. Het zijn ook de mensen die altijd klagen dat de bevolking lui is en niet wil werken. Maar die ergomanen zorgen er juist voor dat er geen werk is. Commissaris van de Koningin Jan Franssen had in 2004 27 bijbanen!

Binnenkort word ik behandeld voor mijn politicifobie.